Μια γρήγορη βόλτα στο κέντρο της πόλης αρκεί για να δεις την ορατή αύξηση της παρουσίας των πωλητών πλανόδιους πωλητές σε ακανόνιστη κατάσταση. Αυτοσχέδιοι πάγκοι από χαρτόνι, κιβώτια και σίτες τοποθετούνται σε πεζοδρόμια και ακόμη και σε τμήματα ορισμένων δρόμων.
Πάνω τους, διάφορα είδη εμπορευμάτων: φρούτα, κάλτσες, CD, ηλεκτρονικά είδη, παντόφλες, γυαλιά, διακοσμητικά νυχιών, παιχνίδια, ομπρέλες, μεταξύ πολλών άλλων ειδών, διαφορετικής φύσης.
Η κατάσταση εντάσσεται σε ένα περίπλοκο πλαίσιο, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων παραγόντων, την οικονομική κατάσταση, την έλλειψη δημόσιων πολιτικών που στοχεύουν στην εκπαίδευση και την εργασία. Εκτός από την αποδιοργάνωση του αστικού χώρου, η οποία δεν περιορίζεται στο Juiz de Fora, παρατηρείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό σε πολλές ακανόνιστες πόλεις σε όλη τη χώρα.
Σε αυτό το σενάριο, ο πρώτος παράγοντας που αποδεικνύεται είναι ο επείγων χαρακτήρας της εγγύησης της οικονομικής ανεξαρτησίας αυτών των εργαζομένων. Αν και εμπορεύεται φρούτα και λαχανικά για περισσότερα από 20 χρόνια, ο πλανόδιος πωλητής Jorge Eduardo, 43 ετών, λέει ότι πριν από λίγο καιρό έπρεπε να αρχίσει να πουλά στους δρόμους.
Ανεργία
Η ανεργία έκανε επίσης τον Antônio Carlos Elias, 54 ετών, να αναζητήσει τα προς το ζην δουλεύοντας στους δρόμους. «Δούλευα σε μια εταιρεία. Έφυγα και μπήκα σε ένα άλλο, σε αυτό, με απέστειλαν γρήγορα. Δεν κατάφερα τίποτα και έπρεπε να βγω στους δρόμους, να κάνω τα πάντα για να επιβιώσω». Σύμφωνα με τον ίδιο, εργάζεται με αυτόν τον τρόπο εδώ και τρία χρόνια. «Έρχομαι κάθε μέρα και τίποτα δεν είναι σωστό.
Εξαρτόμαστε πολύ από τους άλλους, από την οικονομική κατάσταση των ανθρώπων. Αν έχουν λεφτά, αγοράζουν και κερδίζουμε. Έτσι τα καταφέρνουμε», λέει ο Antônio. Επισημαίνει ότι η ιδανική κατάσταση θα ήταν να υπάρχει παράτυπο εργασιακό ιστορικό. "Ζω μόνος. Προς το παρόν, προλαβαίνω να το πάρω, αλλά δεν είναι σωστό, ειδικά όταν οι ελεγκτές είναι από πάνω. Χάσαμε τα εμπορεύματα, δεν υπάρχει τρόπος να δουλέψουμε ήσυχα. Αυτή τη στιγμή δουλεύει σκληρά, αλλά δεν είναι ασφαλές».
Τακτικά
Για τους απλούς πλανόδιους πωλητές, η κατάσταση είναι επίσης δύσκολη. Κατανοούν την παρουσία των παράτυπων, γιατί, στο παρελθόν, έπρεπε επίσης να παλέψουν για να νομιμοποιήσουν τον χώρο εργασίας τους. Βλέπουν όμως καταστάσεις που ξεπερνούν την ενασχόληση αυτών των εργαζομένων. «Αυτό που ενοχλεί περισσότερο σήμερα δεν είναι τόσο να έχουμε παράτυπα, παρόλο που η πόλη είναι σε χάος. Υπάρχουν από τους τακτικούς και εκείνους που νοικιάζουν τα σημεία τους. Έχει γίνει μονοπώλιο, υπάρχουν άνθρωποι με δύο, τρία ενοικιαζόμενα σημεία. Μετά βίας μπορούμε να πληρώσουμε τους φόρους μας, ενώ αυτοί το κάνουν και εξακολουθούν να πουλάνε τα ίδια προϊόντα με εμάς», λέει ένας από τους πλανόδιους πωλητές που πήρε συνέντευξη από το ρεπορτάζ και του οποίου το όνομα θα διατηρηθεί.
Ο πλανόδιος πωλητής Adilson Inácio da Silva πιστεύει ότι υπάρχει έλλειψη εποπτείας και μια πιο εστιασμένη ματιά σε αυτά τα θέματα, με την αναζήτηση γνώσης για αυτά τα προβλήματα. «Δεν έχουμε τίποτα εναντίον των παράτυπων, ήμασταν στη θέση τους. Αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να καταπιεστούν. Αλλά κάτι πρέπει να γίνει για αυτά τα άλλα ζητήματα που δεν λαμβάνουν την προσοχή που τους αξίζει. Κατανοούμε την κατάσταση των επιθεωρήσεων, χρειαζόμαστε να δράσουν στους δρόμους».
Πλανόδιοι πωλητές και ανεπίσημο: μέρος του συνόλου
Η αγορά εργασίας της Βραζιλίας χαρακτηρίζεται έντονα από ετερογένεια. Αυτή η δύσκολη κατάσταση δεν αφορά αποκλειστικά τους πλανόδιους πωλητές. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με την καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Ανθρωπίνων Επιστημών στο UFJF, Ana Claudia Moreira Cardoso, αυτή η πραγματικότητα δεν είναι μεμονωμένη, αντιπροσωπεύει μια διάσταση στο σύνολο, η οποία περιλαμβάνει επίσης την αύξηση του αριθμού των αυτοαπασχολούμενων εργαζομένων, που ανατίθενται σε εξωτερικούς συνεργάτες. εργαζόμενοι, άτομα που εργάζονται από το σπίτι, διαλείπουσες συμβάσεις, μεταξύ άλλων τρόπων.
«Από το 2017 έως το 2019, σημειώθηκε αύξηση περίπου 38% στην εξωτερική ανάθεση, για παράδειγμα. Για κάθε έξι κενές θέσεις που δημιουργούνται, μία είναι με σύμβαση διαλείπουσας. Δημιουργήθηκαν 101 χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας για αυτόν τον τύπο, που είναι περίπου 15% του συνόλου.
Τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου του 2019 από την National Household Sample Survey (PNAD), έρευνα που διεξήχθη από το Ινστιτούτο Γεωγραφίας και Στατιστικής της Βραζιλίας (IBGE), δείχνουν ότι σημειώθηκε μείωση του ποσοστού ανεργίας κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες. Από 11,6% τον Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2018, σε 11% την ίδια περίοδο του 2019. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μειώθηκε από 12,3% το 2018 σε 11,9% το 2019. Ωστόσο, ο καθηγητής προειδοποιεί ότι ακόμη και με αποτέλεσμα, προφανώς , θα ήταν θετικό, η δυσκολία προσφοράς ποιοτικών θέσεων εργασίας συνεχίζεται.
Το σύνθετο μέσο ετήσιο ποσοστό υποχρησιμοποίησης του εργατικού δυναμικού (που λαμβάνει υπόψη το ποσοστό των ανέργων, των υποαπασχολούμενων λόγω ανεπαρκών ωρών εργασίας και του δυνητικού εργατικού δυναμικού σε σχέση με το διευρυμένο εργατικό δυναμικό) μειώθηκε ελαφρά, από 24,31 TP3T το 2018, σε 24,21 TP3T το 2019. Ο συνολικός αριθμός των αποθαρρυμένων ατόμων το 4ο τρίμηνο του 2019 έφτασε τα 4,6 εκατομμύρια άτομα, περίπου 4,21 TP3T, παραμένοντας σταθερός σε σύγκριση.
Ανεπαρκείς αποδοχές
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη, κατά τη γνώμη της καθηγήτριας Ana Claudia Moreira Cardoso, είναι το εισόδημα αυτών των ανθρώπων. Ξεκινώντας από μια οικογένεια με τέσσερα άτομα και έως και τρεις ενήλικες, φανταζόμενοι ότι σε αυτή την ομάδα υπάρχει ένας εξωτερικός συνεργάτης και ένας διακοπτόμενος, για τον δάσκαλο, μπορούμε να πούμε ότι το εισόδημα είναι ανεπαρκές. Με αυτή την έννοια, είναι δυνατό να σκεφτούμε την επισφάλεια με δύο τρόπους: στον τρόπο πρόσληψης και στην εργάσιμη ημέρα. «Δεν έχει νόημα να λέμε ότι έχει επισημοποιηθεί εάν δεν παρέχει τις προϋποθέσεις. Στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, το θέμα εξαρτάται από την εργασία, κατά προτίμηση μια ποιοτική δουλειά για να επιβιώσει. Η μεγαλύτερη αντίφαση είναι να έχεις ένα σύστημα που σου λέει ότι θα επιβιώσεις μόνο με μια δουλειά με την ελάχιστη ποιότητα, η οποία δεν σου προσφέρει αυτή τη δουλειά».
Με αυτόν τον τρόπο, η έλλειψη κοινωνικής ευημερίας θα κάνει, όπως λέει ο δάσκαλος, τους ανθρώπους να αναζητούν ό,τι έχουν, γιατί δεν θα είχαν άλλες επιλογές. «Τα δεδομένα δείχνουν ότι εκείνοι που έχασαν το μεγαλύτερο εισόδημα ήταν η πρώτη ομάδα, άτομα με κέρδη έως και R$1.600. Άλλα συγκροτήματα, ειδικά εκείνα που έλαβαν περισσότερα από R$8,200, κατάφεραν να ανακάμψουν κάπως." Όπως εξηγεί ο καθηγητής, οι ομάδες με το χαμηλότερο εισόδημα είναι αυτές με τα υψηλότερα έξοδα για τρόφιμα, που ήταν ένα από τα είδη με τη μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή. Το αποτέλεσμα είναι ότι οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα κερδίζουν λιγότερα και ξοδεύουν περισσότερα για είδη πρώτης ανάγκης. Με περισσότερα οικονομικά μέτρα υπό συζήτηση, όπως ο βουλευτής Οικονομικής Ελευθερίας, σχεδιάζονται ήδη νέες αλλαγές στην εργασία, που θα μπορούσαν να αναστατώσουν περαιτέρω αυτές τις οικογένειες.
Συνέπειες
Με βάση όλους αυτούς τους δείκτες, τα ποσοστά ανεργίας δεν πρέπει να αυξηθούν, σύμφωνα με την Ana Claudia, αλλά οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν, από την άλλη, δεν έχουν την ποιότητα που θα ήταν επιθυμητή. «Αυτό όχι μόνο αναστατώνει την οικογένεια, αλλά δημιουργεί και μεγαλύτερη πίεση στο κράτος. Γιατί οι άνθρωποι αρχίζουν να αρρωσταίνουν. Ενώ κάποιοι δουλεύουν πολύ λιγότερο από όσο χρειάζεται, άλλοι εργάζονται πολύ έντονα και μάλιστα αρρωσταίνουν», επισημαίνει.
Η λύση που σκέφτεται για αυτή την κατάσταση είναι η λαϊκή πίεση. «Είναι ο μόνος τρόπος. Δεν υπάρχει άλλος. Δεν μπορείτε να το λύσετε αυτό μεμονωμένα». Για να επιτευχθεί αυτό, ωστόσο, ενισχύει ότι οι θεσμοί πρέπει να είναι πιο ενεργοί.
